جهانی سازی و تاثیر آن بر نابرابری های اجتماعی در کشورهای کم توسعه (مورد مطالعه: ایران)

پایان نامه
چکیده

چکیده: اصطلاح globalization و معنا و مفهومی که از آن برداشت می شود همواره مورد چالش نظریه پردازان و اندیشمندان حوزه های گوناگون بوده است. در کنار مفهوم متداولی که ضمن اتخاذ رویکردی مثبت و یا بی طرفانه برآیند جهانی شدن را همگرایی جهانی در نظر می گیرد، دسته ای از صاحب نظران با اشاره به نولیبرالیسم به عنوان ایدئولوژی حاکم بر جهانی شدن معاصر، آن را حاوی معنای جدیدی می دانند که اهداف ایدئولوژی نولیبرالیسم را دنبال می کند. طی سه دهه ی گذشته برنامه های «تعدیل ساختاری» که دارای درونمایه ی نولیبرالی می باشند، از مهم ترین برنامه هایی بوده اند که در جهت تحقق بخشیدن به اهداف جهانی شدن نولیبرالی در کشورهای کم توسعه اجرا شده است. در این پژوهش سعی شده است، ضمن بیان مفهوم جدید جهانی شدن در پیوند با ایدئولوژی نولیبرالیسم، ابعاد سیاسی و فرهنگی آن و به ویژه تأثیری که بر نابرابری های اجتماعی در کشورهای کم توسعه داشته است بررسی شود. روش تحقیق مطالعه ی این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی می باشد و روش گردآوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و اسنادی است. مورد مطالعه در این پژوهش کشور کم توسعه ی ایران می باشد. در این پژوهش نابرابری اجتماعی در مناطق کم توسعه یِ جهان در سه بعد نابرابری های طبقاتی، کشوری و جنسیتی مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین در مورد ایران از شش شاخص که عبارت است از شاخص توسعه انسانی (hdi)، شاخص توسعه مرتبط با جنسیت (gdi)، شاخص ارتقای جنسیت(gem) ، شاخص فقر انسانی (hpi)، نسبت هزینه های غیرخوراکی به خوراکی و دخانی و ضریب جینی استفاده شده است. بر اساس نتایج این پژوهش در کشورهای کم توسعه و در دوران موسوم به جهانی سازی (پس از 1980) به جز مناطق شرق و جنوب آسیا در مناطق دیگر نابرابری اجتماعی افزایش یافته است. ایران نیز در دوره ی پس از جنگ و در دوره هایی که اجرای برنامه های نولیبرالی تعدیل ساختاری شدت گرفته است، شاهد افزایش نابرابری ها بوده است، اما در دوره هایی که اجرای این برنامه ها محافظه کارانه تر و با ملاحظه ی آثار منفی آن ها بوده است، شاخص های فوق الذکر اگر چه دارای افت و خیزهایی بوده است اما در کل بهبود یافته اند. جهانی سازی همچنین الگوی خاصی از دموکراسی و فرهنگ را در سه دهه ی اخیر ترویج داده است که همگرایی زیادی با اهداف و برنامه های نولیبرالیسم دارد. با وجود این، چنین اهداف و برنامه هایی با مقاومت و اعتراض جنبش های اجتماعی با سازماندهی نوینی مواجه شده است که در قالب جنبش های ضد جهانی سازی خود را نشان داده است. واژگان کلیدی: جهانی شدن، جهانی سازی، نابرابری اجتماعی، کشورهای کم توسعه، برنامه تعدیل ساختاری، دموکراسی، فرهنگ.

منابع مشابه

جهانی سازی و پیامد های آن بر کشورهای عربی

متن کامل

نابرابری های توسعه در کشورهای اسلامی

کشورهای اسلامی با حدود 5/1 میلیارد نفر جمعیت، نزدیک به یک چهارم جمعیت جهانی را به خود اختصاص داده­اند. آمارهای سازمان­های جهانی از جمله گزارش توسعه انسانی سازمان ملل متحد نشان می­دهد که علی­رغم تأکید اسلام بر برقراری عدالت و کاهش نابرابری در بین جوامع و بهره­مندی همگان از یک زندگی مطلوب و سالم، نابرابری­ها و تفاوت­های زیادی در زمینه شاخص­های مختلف اقتصادی، اجتماعی وجود دارد. جامعه آماری موردنظر...

متن کامل

تاثیر سرمایه اجتماعی بر نابرابری درآمدی در استان های ایران

هدف مقاله حاضر بررسی اثرات سرمایه اجتماعی بر نابرابری توزیع درآمد در استان های ایران است. برای این منظور از داده های استانی کشور طی سال های (97ـ 1392)  استفاده شده است. در این مطالعه از روش پانل دیتا و گشتاورهای تعمیم یافته (Panel GMM) برای بررسی اثر سرمایه اجتماعی بر نابرابری توزیع درآمد استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که در طی دوره مطالعه افزایش سرمایه اجتماعی می تواند به بهبود در نابرا...

متن کامل

تاثیر شهرک های صنعتی بر توسعه اجتماعی - اقتصادی در ایران (مورد مطالعه منطقه عشایری مسجد سلیمان)

ایجاد شهرک های صنعتی در مناطق کمتر توسعه یافته کشور در دو دهه اخیر مورد توجه برنامه ریزان توسعه بوده  که در بسیاری از نقاط کشور ایجاد شده است. این شهرک ها اثرات  اجتماعی – اقتصادی قابل توجهی بر این مناطق گذاشته و منجر به ایجاد تغییر در زندگی مردم شده است. یکی از مناطقی که تحت تاثیر این برنامه قرار گرفته منطقه عشایری مسجد سلیمان است که با توجه به ماهیت عشایری بودن آن ایجاد شهرک صنعتی شیوه معیشت ...

متن کامل

جهانی شدن و تاثیر آن بر وضعیت فقر در کشورهای در حال توسعه

جهانی شدن و تاثیر آن بر وضعیت فقر در کشورهای در حال توسعه دکتر صمد قائم پناه[1] تاریخ دریافت:26/12/1396- تاریخ پذیرش:20/2/1397   چکیده: جهانی شدن به عنوان یکی از مهمترین مفاهیم جدید در حوزه رشته­های علوم اجتماعی از جمله اقتصاد، علوم سیاسی، جامعه شناسی، ارتباطات و غیره به موضوع قابل توجه­ای تبدیل شده است، که علیرغم فرصت­ها و مزایای فراوان در ابعاد مختلف اقتصادی، تجاری و ارتباطی برای دولتها، نگرا...

متن کامل

توسعه و نابرابری های اجتماعی در هند

این نوشتار به بررسی تاریخی نحوه ارتباط بین بهبود ظرفیت نظام های اقتصادی، سیاسی و توزیعی در جامعه هند در دوره پس از استقلال هند تا پایان 2005 می پردازد و سازوکارهای سازش یا عدم سازش بین توسعه اقتصادی، سیاسی و نابرابری های اجتماعی در دوره های تاریخی هند را مورد توجه قرار می دهد. مدل نظری، ترکیبی از چهار رویکرد الگوهای سازگاری، تضاد، بدبینانه و نظریه دولت توسعه گرا است و توصیف تاریخی تطبیقی و تکن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده ادبیات و علوم انسانی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023